पंतप्रधान मोदींच्या आयुष्यातील अनेक घटना प्रेरणादायी आहेत.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे बालपण संघर्षमय होते. स्वतंत्र भारतात जन्मलेल्या देशाच्या पहिल्या पंतप्रधानाचे संपूर्ण कुटुंब एका छोट्याशा एक मजली घरात राहत होते. 17 सप्टेंबर 1950 रोजी गुजरातमधील मेहसाणा जिल्ह्यातील (तत्कालीन मुंबई राज्याचा भाग) वडनगर येथे जन्मलेल्या पंतप्रधानांचे पूर्ण नाव नरेंद्र दामोदरदास मोदी आहे.पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या वडिलांचे नाव दामोदरदास मुलचंद मोदी आणि आईचे नाव हिराबेन मोदी आहे. त्याच्या आई-वडिलांपैकी तो तिसरा मुलगा आहे.
असे म्हणतात की सुरुवातीच्या काळात ते चहाच्या टपरीवर काम करत अभ्यास करत असत. त्यांच्या शाळेतील मित्राच्या हवाल्याने मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, मोदी सुरुवातीपासूनच मेहनती होते. त्यांच्या वाढदिवसानिमित्त त्यांच्या आयुष्यातील काही प्रेरणादायी गोष्टी जाणून घेऊया.
लहानपणी त्याचे मगरीशी असेच नाते होते
वेगवेगळ्या विषयांवर आणि पुस्तकांवर वादविवाद करण्यासोबतच त्यांना पोहण्याची आवड होती. तो वाचनालयात तासनतास पुस्तके वाचत असे. पंतप्रधानांनी ‘मॅन व्हर्सेस वाइल्ड’ या प्रसिद्ध शोमध्ये बेअर ग्रिल्सला सांगितले की, ते एकदा तलावात पोहत होते. त्यानंतर त्याला मगरीचे बाळ दिसले आणि ते घरी घेऊन आले. मात्र, त्याच्या आईने त्याला समजावून सांगितले की, असे करणे पाप आहे. त्यामुळे तो परत तलावात सोडला. एकदा मंदिरावर झेंडा फडकवण्यासाठी तो मगरींनी भरलेल्या तलावात पोहत गेल्याचेही सांगितले जाते.
मी पहिल्यांदा मुख्यमंत्री झालो तेव्हा आईने मला हा धडा शिकवला
पंतप्रधान मोदी आई हिराबेन यांच्या खूप जवळचे होते. तिला भेटण्यासाठी तो अनेकदा गुजरातला जात असे. डिसेंबर 2022 मध्ये वयाच्या 100 व्या वर्षी हिराबेन यांचे निधन झाल्यानंतर पंतप्रधान खूप भावूक झाले. पंतप्रधान आणि त्यांच्या आईचा एक व्हिडिओ सोशल मीडियावर शेअर करण्यात आला आहे. त्यात वेगवेगळ्या ऑडिओ-व्हिडिओ क्लिप होत्या. त्यात हिराबेन आणि मोदी पहिल्यांदा गुजरातचे मुख्यमंत्री झाल्यानंतर आईचे आशीर्वाद घेत असतानाची क्लिपही होती. मग आईनेही त्याला खास सल्ला दिला. याचा उल्लेखही पंतप्रधानांनी प्रसारमाध्यमांशी संवाद साधताना केला आहे. मुख्यमंत्री झाल्यानंतर ते पहिल्यांदा आईकडे गेले तेव्हा त्या म्हणाल्या, तुम्ही काय काम करता ते मला माहीत नाही. पण आयुष्यात कधीही लाच घेऊ नका.
जेव्हा मोदी शंकर सिंह वाघेला यांच्यासोबत ट्रेनच्या फरशीवर झोपले होते
एकेकाळी रेल्वेमध्ये सेंट्रल फॉर रेल्वे इन्फॉर्मेशन सिस्टमच्या महाव्यवस्थापक असलेल्या लीना सरमा यांनी द हिंदूमध्ये पंतप्रधान मोदींशी संबंधित लेख लिहिला होता. त्यात तिने सांगितले की, नोकरीच्या प्रोबेशन दरम्यान तिला तिच्या मैत्रिणीसोबत लखनौहून अहमदाबादला जायचे होते. ती ज्या ट्रेनमध्ये चढली त्या ट्रेनमध्ये काही राजकारणी होते. ते अतिशय उद्धटपणे वागले आणि दोन्ही मित्रांच्या जागा व्यापल्या. यानंतर दिल्लीला पोहोचल्यावर तिच्या मैत्रिणीने पुढे जाण्यास नकार दिला. तिथे तिची एक बॅचमेट भेटली, ज्याच्यासोबत लीनाने पुढचा प्रवास सुरू केला पण यावेळी तिच्याकडे तिकीट नव्हते.
टीटीईला विचारल्यानंतर ती एका कोचमध्ये बसली ज्यामध्ये दोन नेतेही होते. नेत्यांना घाबरून लीना टीटीईशी बोलली आणि त्याने तिला सांगितले की दोघेही खूप छान आहेत. कोचजवळ पोहोचल्यावर दोन्ही नेत्यांनी लीना आणि तिच्या बॅचमेटसाठी सीटवर जागा बनवली. रात्रीच्या जेवणाचे पैसे दिले आणि झोपायची वेळ झाल्यावर दोघेही आपापल्या जागा सोडून जमिनीवर बेडशीट पसरून झोपले. नरेंद्र मोदी आणि शंकरसिंह वाघेला हे दोन नेते होते.
लग्नानंतर ते सहलीला गेले, परत आल्यावर त्यांनी आरएसएसमध्ये प्रवेश केला
नरेंद्र मोदींना लग्न करायचे नव्हते, असे मीडिया रिपोर्ट्समध्ये म्हटले आहे. मात्र, त्यांच्या कुटुंबीयांनी त्यांचे लग्न यशोदाबेन मोदी यांच्याशी करून दिले. तरीही तो संन्यासी होण्यासाठी निघून गेला. या काळात त्यांनी देशाच्या उत्तर आणि ईशान्य भागात प्रवास केला. घर सोडल्यानंतर दोन वर्षांनी ते परत आले तेव्हा त्यांनी राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघात (आरएसएस) प्रवेश केला.
1972 मध्ये त्यांना अहमदाबाद, गुजरातमध्ये RSS प्रचारक बनवण्यात आले. आरएसएसमध्ये प्रवेश केल्यानंतर त्यांचा दिवस पहाटे ५ वाजता सुरू झाला. 1987 मध्ये त्यांना गुजरातमध्ये भाजपचे सरचिटणीस बनवण्यात आले. यानंतर अहमदाबाद महापालिका निवडणुकीत भाजपने पहिल्यांदाच विजय मिळवला. 1990 मध्ये गुजरात विधानसभा निवडणुकीत भाजपची मते वाढली आणि ती दुसऱ्या क्रमांकावर पोहोचली. 1995 मध्ये गुजरातमध्ये भाजपने 121 जागा जिंकल्या आणि त्याच वर्षी नरेंद्र मोदींना भाजपचे राष्ट्रीय सचिव बनवण्यात आले.
त्यांना निवडणूक न लढवता गुजरातचे मुख्यमंत्री करण्यात आले
2001 मध्ये भाजपने नरेंद्र मोदींना पहिल्यांदा गुजरातचे मुख्यमंत्री केले. मात्र, त्यावेळी ते गुजरात विधानसभेचे सदस्यही नव्हते. मुख्यमंत्रीपदाची शपथ घेतल्यानंतर त्यांना विधानसभा निवडणूक लढवणे आवश्यक होते. फेब्रुवारी 2002 मध्ये त्यांनी राजकोट विधानसभा मतदारसंघातून निवडणूक लढवली आणि 14 हजारांहून अधिक मतांनी विजय मिळवला. यानंतर त्यांनी कधीच मागे वळून पाहिले नाही.
2014 पर्यंत ते सतत गुजरातचे मुख्यमंत्री राहिले. त्यानंतर 2014 मध्ये पक्षाने त्यांना पंतप्रधानपदाचे उमेदवार केले आणि 26 मे 2014 रोजी त्यांनी हे पदही स्वीकारले. त्यानंतर 2019 मध्येही ते प्रचंड बहुमताने पंतप्रधान झाले. 2024 च्या निवडणुकीनंतर ते तिसऱ्यांदा पंतप्रधान म्हणून काम करत आहेत.
अध्यात्मिक आणि राजकीय गुरू
पंतप्रधान मोदींचे अध्यात्मिक गुरू स्वामी दयानंद गिरी होते, ज्यांनी २०१५ मध्ये अखेरचा श्वास घेतला. मोदींच्या जीवनावर त्यांचा खोलवर प्रभाव असल्याचे म्हटले जाते. असे म्हणतात की पंतप्रधान आपल्या गुरूंच्या सेवेसाठी सदैव तत्पर असत. पंतप्रधान होण्यापूर्वीपासून ते स्वामींच्या संपर्कात होते.
गुजरातचे मुख्यमंत्री असताना त्यांनी गुरु दयानंद गिरी यांना गांधीनगरला बोलावून त्यांचे भव्य स्वागत केले. स्वामी दयानंद गिरी हे ऋषिकेश, हरिद्वार येथील दयानंद सरस्वती आश्रमात आणि कोईम्बतूर येथील अर्श विद्या गुरुकुलम येथे शिक्षक होते. ते सुमारे 50 वर्षांपासून शंकर परंपरेतील वेदांत आणि संस्कृतचे राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर अध्यापन करत होते.
भाजपचे ज्येष्ठ नेते लालकृष्ण अडवाणी हे नरेंद्र मोदींचे राजकारणातील गुरू मानले जातात. अडवाणींना भेटल्यानंतरच ते राजकारणात सक्रिय झाले आणि 25 नोव्हेंबर 1990 रोजी अडवाणींनी रथयात्रा काढली तेव्हा मोदी त्यांचा सारथी म्हणून त्यांच्यासोबत होते. नरेंद्र मोदी गुजरातमधील रथयात्रेचे संयोजक होते. मात्र, ही यात्रा बिहारमध्ये पोहोचताच लालूप्रसाद यांच्या सरकारने अडवाणींना अटक केली.
जेव्हा अमेरिकेने व्हिसा दिला नाही
ही गोष्ट 2005 सालची आहे. गुजरातचे मुख्यमंत्री नरेंद्र मोदी यांना अमेरिकेचा व्हिसा नाकारण्यात आला होता. आशियाई-अमेरिकन हॉटेलर्सच्या वार्षिक परिषदेत सहभागी होण्यासाठी मोदी त्याच वर्षी अमेरिकेला जाणार होते. तेव्हा त्याने व्हिसासाठी अर्ज केला होता. तथापि, 2002 च्या दंगलीतील त्यांच्या कथित भूमिकेमुळे, अमेरिकेने त्यांना व्हिसा दिला नाही आणि ते भारताचे पंतप्रधान होईपर्यंत त्यांच्यावर बंदी घातली. 2014 पासून पंतप्रधान मोदींनी अनेकवेळा अमेरिकेसह अनेक देशांना भेटी दिल्या आहेत ही आणखी एक बाब आहे.
त्यांनी अशा अनेक देशांना भेटी दिल्या ज्यांना याआधी कोणत्याही भारतीय पंतप्रधानांनी भेट दिली नव्हती किंवा कोणत्याही पंतप्रधानाने तेथे भेट देऊन बराच काळ लोटला होता.
हेही वाचा: इलेक्ट्रिक वाहने 100% प्रदूषणमुक्त आहेत, त्याचा किती फायदा?