याह्या अय्याश
इस्रायलबद्दल एक गोष्ट सांगितली जाते की तो आपल्या नागरिकांच्या सुरक्षेशी कधीही तडजोड करत नाही आणि जर कोणी आपल्या लोकांचे नुकसान केले तर तो जगाच्या कोणत्याही कानाकोपऱ्यातून त्या व्यक्तीला शोधून काढतो आणि त्याला मारतो. इस्रायल म्हणतो की तो ‘कधीही विसरत नाही’ आणि आपल्या शत्रूंना निवडकपणे मारतो. बेरूतमध्ये सुमारे 4000 पेजर्सच्या एकाच वेळी झालेल्या स्फोटानंतर, हिजबुल्लाहने इस्रायलला दोष दिला आहे कारण त्याच्या शत्रूंवर लक्ष ठेवण्यासाठी, त्यांच्यावर नजर ठेवण्यासाठी आणि त्यांना मारण्यासाठी टेलिफोनचा वापर करण्याचा दशकांचा जुना इतिहास आहे.
इराणमध्ये हमासचे सर्वोच्च नेते इस्माईल हनीयेह यांच्या हत्येसह इस्रायलने दूरवरून दूरस्थ कारवायाही केल्या आहेत. याशिवाय रिमोट कंट्रोल मशीन गनच्या सहाय्याने गुप्त इराणी अणुकार्यक्रमाला पुढे नेणाऱ्या एका शास्त्रज्ञाची हत्या आणि हमासचा प्रमुख बॉम्ब निर्माता याह्या अय्याश याची मोबाईल फोनने हत्या हेही इस्रायलची गुप्तचर संस्था मोसादने घडवून आणले होते. घटनास्थळी उपस्थित असलेली व्यक्ती.
याह्या अय्याशची जानेवारी १९९६ मध्ये हत्या करण्यात आली होती
याह्या अब्द-अल-लतीफ अय्याश हा हमासचा मुख्य बॉम्ब निर्माता आणि इझ अद-दीन अल-कासम ब्रिगेडच्या सामरिया बटालियनचा नेता होता. ‘अभियंता’ म्हणून ओळखला जाणारा अय्याश इस्रायली प्रवासी बसवर आत्मघातकी हल्ल्याची रणनीती सुरू करण्यासाठी जबाबदार असल्याचे मानले जात होते. त्याच्या बॉम्बस्फोटात सुमारे 90 इस्रायली मारले गेले. वेशात एक मास्टर, अय्याश तीन वर्षांपासून इस्रायलचा मोस्ट वॉन्टेड माणूस होता. 1995 मध्ये अय्याश गुप्तपणे वेस्ट बँकमधून गाझा येथे गेला होता आणि हमासच्या लोकांमध्ये राहत असल्याचे आढळून आल्यावर, इस्रायली गुप्तचर संस्थांनी ऑपरेशनची योजना आखली कारण त्याची अटक किंवा हवाई हल्ला अयशस्वी होईल आणि अनावश्यक नागरी जीवितहानी होईल अशी भीती होती.
हे पण वाचा
मोबाईल फोनचा वापर करून धिंगाणा घालणाऱ्याचा खून
पॅलेस्टिनींसाठी एक प्रसिद्ध नायक, अय्याशची 1996 मध्ये इस्रायली कमांडो आणि गुप्तचर संस्था शिन बेट यांनी हत्या केली होती. शिन बेटने अय्याशच्या विश्वासू मित्राला बॉम्बने भरलेला मोबाईल फोन देऊन फसवले. जेव्हा अय्याशने त्याचा वापर केला तेव्हा शिन बेटने त्याचा स्फोट केला आणि त्याचा तात्काळ मृत्यू झाला. शिन बेटला फोन बदलण्यास मदत करणाऱ्या व्यक्तीला $1 दशलक्ष आणि युनायटेड स्टेट्समध्ये आश्रय देण्यात आला.
हिजबुल्ला पेजर का वापरते?
पेजर हे 1980 आणि 90 च्या दशकात मोठ्या प्रमाणावर वापरले गेले होते, परंतु लेबनॉनमधील प्राणघातक स्फोटांच्या मालिकेत हेच उपकरण वापरले गेले. बेरूतमध्ये मोठ्या प्रमाणावर कॅफे, रेस्टॉरंट आणि शॉपिंग सेंटरमध्ये पेजर स्फोट झाले होते, ज्यांची संख्या 4 हजारांवर पोहोचली आहे. हिजबुल्ला काही काळ संवादासाठी पेजर वापरत आहे, कारण मोबाइल फोनपेक्षा एखाद्या व्यक्तीचे लोकेशन ट्रेस करणे अधिक कठीण आहे. फेब्रुवारीमध्ये एका भाषणात सरचिटणीस हसन नसराल्लाह यांनी हिजबुल्लाह सदस्यांना आणि त्यांच्या कुटुंबीयांना त्यांचे मोबाईल फोन वापरणे बंद करण्याचे आवाहन केले.
पेजरचे फायदे
पेजर्सना गोपनीयतेचा फायदा आहे, कारण ते एकेरी रिसीव्हर आहेत, म्हणजे ते बेस स्टेशनला कोणतीही माहिती परत पाठवत नाहीत. कॉल करण्याऐवजी, पेजर मजकूर किंवा व्हॉइस संदेश पाठवतो, ज्यामुळे स्थान ट्रेस करणे जवळजवळ अशक्य होते, कारण त्यांच्याकडे GPS नाही. ही उपकरणे सेल्युलर टॉवरपेक्षा रेडिओ सिग्नलवर अवलंबून असतात. 90 च्या दशकाच्या उत्तरार्धात आणि 2000 च्या सुरुवातीस मोबाईल फोन आणि स्मार्टफोनचा शोध लागल्यापासून पेजरचा वापर आणि लोकप्रियता कमी झाली आहे. ते अजूनही काही व्यवसायांमध्ये वापरले जातात, ज्यात रुग्णालयातील डॉक्टर आणि परिचारिका यांचा समावेश आहे.
पेजर स्फोट इथेच झाले
लेबनॉनमध्ये मोठ्या संख्येने लोक पेजर वापरतात आणि ज्या पेजरचा स्फोट झाला ते अलीकडेच एका तैवानच्या कंपनीकडून मागवण्यात आले होते. तथापि, तैवानने स्पष्ट केले आहे की ते बनवण्याचे कंत्राट आपण एका युरोपियन कंपनीला दिले होते. लेबनॉनच्या मध्य बेका खोऱ्यातील अली अल-नाहरी आणि रियाक शहरांमध्ये पेजरचा स्फोट झाल्याची बातमी आता समोर आली आहे, कारण ही ठिकाणे हिजबुल्लाहचे गड आहेत.
पेजर स्फोटावर दोन सिद्धांत
पेजर स्फोटाबाबत दोन भिन्न सिद्धांत देखील समोर येत आहेत, त्यापैकी एक म्हणजे सायबर सुरक्षेचा भंग झाला, ज्यामुळे पेजरच्या लिथियम बॅटरी खूप गरम झाल्या आणि त्यांचा स्फोट झाला. तर दुसरे म्हणजे हा एक ‘हल्ला’ होता जिथे उत्पादन आणि शिपिंग प्रक्रियेदरम्यान पेजरशी छेडछाड केली गेली. तथापि, तज्ञांचे म्हणणे आहे की स्फोट इतके मोठे आहेत की ते दूरस्थ आणि थेट हॅकिंग असू शकत नाहीत, ज्यामुळे पेजर ओव्हरलोड होते आणि लिथियम बॅटरीचा स्फोट होतो.