आतिशी देशाच्या 17व्या महिला मुख्यमंत्री आहेत, जाणून घ्या त्या इतर महिला मुख्यमंत्र्यांपेक्षा किती वेगळ्या आहेत?

आतिशी या दिल्लीच्या तिसऱ्या महिला मुख्यमंत्री असतील.

भाजपच्या सुषमा स्वराज आणि काँग्रेसच्या शीला दीक्षित यांच्यानंतर दिल्लीला तिसरी महिला मुख्यमंत्री मिळणार आहे. आम आदमी पक्षाचे संयोजक अरविंद केजरीवाल यांनी राजीनामा दिल्यानंतर पक्षाच्या विधिमंडळ पक्षाने आतिशी यांची नेता म्हणून निवड केली असून दिल्ली विधानसभा निवडणुकीपर्यंत त्या दिल्लीच्या मुख्यमंत्री राहतील.

आतिशी देशाच्या इतर महिला मुख्यमंत्र्यांपेक्षा किती वेगळी आहे हे जाणून घेण्याचा प्रयत्न करूया.

दिल्लीचे नवे मुख्यमंत्री इतके सुशिक्षित आहेत

मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, आतिशीचा जन्म 8 जून 1981 रोजी दिल्ली विद्यापीठाचे प्रोफेसर विजय कुमार सिंह आणि आई तृप्ता वाही यांच्या घरी झाला. तिने दिल्लीच्या स्प्रिंगडेल्स स्कूलमध्ये शिक्षण घेतले. त्यानंतर तिने सेंट स्टीफन्स कॉलेजमधून इतिहासात पदवी संपादन केली आणि ऑक्सफर्ड विद्यापीठातून पदव्युत्तर पदवी मिळवली. तिला चेवनिंग स्कॉलरशिपही मिळाली.

आंध्र प्रदेशातील ऋषी व्हॅली स्कूलमध्ये शिक्षक असलेले आतिशी सेंद्रिय शेतीमध्येही सक्रिय होते. नंतर ती भोपाळमधील अनेक एनजीओमध्ये काम करू लागली. अण्णांच्या भ्रष्टाचाराविरुद्धच्या आंदोलनादरम्यान त्या प्रशांत भूषण यांच्या संपर्कात आल्या आणि नंतर आम आदमी पक्षात सक्रिय झाल्या.

शिक्षणमंत्र्यांचे सल्लागार म्हणून महत्त्वाची भूमिका बजावली

आतिशी 2013 मध्ये आम आदमी पार्टीमध्ये सामील झाली आणि 2015 ते 2018 पर्यंत दिल्लीचे तत्कालीन शिक्षण मंत्री मनीष सिसोदिया यांची सल्लागार होती. आम आदमी पार्टीच्या वेबसाइटवर सांगण्यात आले आहे की, शिक्षणमंत्र्यांच्या सल्लागार म्हणून तिने भूमिका बजावली होती. राज्यातील सरकारी शाळांची स्थिती सुधारण्यात महत्त्वाची भूमिका, शाळा व्यवस्थापन समित्यांची स्थापना आणि खासगी शाळांच्या मनमानी शुल्कवाढीसाठी कठोर नियम बनवणे. त्या आम आदमी पक्षाच्या राजकीय घडामोडी समितीच्या सदस्याही आहेत.

2019 मध्ये पहिल्यांदा निवडणूक लढवली

2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत आम आदमी पार्टीने आतिशी यांना प्रथमच पूर्व दिल्ली लोकसभा मतदारसंघातून उमेदवारी दिली. याआधी त्यांची गणना पडद्यामागील सक्रिय पक्ष नेत्यांमध्ये केली जात होती. तथापि, 2019 च्या निवडणुकीत आतिशी तिसरे स्थान मिळवले, माजी क्रिकेटपटू गौतम गंभीर भाजपच्या तिकिटावर विजयी झाले. 2020 मध्ये, आतिशी यांनी विधानसभा निवडणूक लढवली आणि कालकाजी मतदारसंघातून निवडून आले. या निवडणुकीत आपला दिल्लीत ७० पैकी ६२ जागा मिळाल्या, त्यात आठ महिला निवडून आल्या. असे असतानाही आतिशीच नाही तर अरविंद केजरीवाल यांच्या सरकारमध्ये एकाही महिलेला स्थान मिळाले नाही.

वर्षभरातच त्या मंत्रिपदावरून थेट मुख्यमंत्रीपदावर आल्या

नंतर दिल्ली सरकारने अनेक चढउतार पाहिले. शिक्षणमंत्री मनीष सिसोदिया, खासदार संजय सिंह आणि तत्कालीन मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल यांना तुरुंगात जावे लागले. अशा परिस्थितीत आतिशी पुढे आली. मनीष सिसोदिया तुरुंगात गेल्यानंतर 2023 मध्ये त्यांना पहिल्यांदा केजरीवाल सरकारमध्ये शिक्षण मंत्री बनवण्यात आले. तेव्हापासून त्या वेगवेगळ्या आघाड्यांवर सरकार आणि पक्षाला सांभाळताना दिसत होत्या. आता परिस्थिती अशी झाली आहे की अवघ्या वर्षभरात त्या शिक्षणमंत्र्यांपासून थेट मुख्यमंत्र्यांच्या खुर्चीपर्यंत पोहोचल्या आहेत.

महिला मुख्यमंत्र्यांची यादी मोठी आहे

देशातील विविध राज्यांतील महिला मुख्यमंत्र्यांची यादी बरीच मोठी आहे. त्यांची एकूण संख्या 16 आहे आणि आतिशी या देशाच्या 17व्या महिला मुख्यमंत्री असतील. आधीच्या महिला मुख्यमंत्री आणि आतिशी यांच्यातील सर्वात मोठा फरक हा आहे की आधीच्या सर्व महिला मुख्यमंत्र्यांचा त्यांच्या मागे काही भक्कम आधार होता. ते एकतर प्रभावशाली कुटुंबातील होते किंवा ते एका मोठ्या संस्थेतून बाहेर पडले होते. दिल्लीबद्दल बोलायचे झाले तर राज्याच्या पहिल्या मुख्यमंत्री सुषमा स्वराज या भाजपसारख्या देशातील सर्वात मोठ्या राजकीय पक्षाच्या नेत्या होत्या, तर दिल्लीवर सर्वाधिक काळ राज्य करणाऱ्या महिला मुख्यमंत्री शीला दीक्षित या काँग्रेससारख्या छोट्या पक्षाच्या नेत्या होत्या. . आतिशी एका जनआंदोलनानंतर स्थापन झालेल्या पक्षात उदयास आला आणि ज्याचा भक्कम आधार दिल्लीशिवाय फक्त पंजाबमध्ये दिसतो.

सुचेता कृपलानी पहिल्या महिला मुख्यमंत्री

इतर मुख्यमंत्र्यांबद्दल बोलायचे झाले तर, देशाच्या पहिल्या महिला मुख्यमंत्री अशी पदवी मिळविणाऱ्या सुचेता कृपलानी वयाच्या ५५ ​​व्या वर्षी या पदावर पोहोचल्या होत्या आणि देशाच्या स्वातंत्र्यानंतरही त्यांचा मजबूत आधार होता. पश्चिम बंगालच्या मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी एकेकाळी काँग्रेसचा चेहरा होत्या, जिथून त्यांनी फारकत घेतली आणि तृणमूल काँग्रेसची स्थापना केली. आज त्यांच्या पक्षाचा पाठिंबा फक्त बंगालपुरता मर्यादित असेल, पण काँग्रेसपासून फारकत घेतल्याने हा जनाधार त्यांच्याकडे आला आहे.

शशिकला सर्वात कमी वयात खुर्चीपर्यंत पोहोचल्या

वयाच्या ३९ व्या वर्षी यूपीच्या मुख्यमंत्री झालेल्या मायावती यांना कांशीराम यांनी स्थापन केलेल्या बसपासारख्या संघटनेचा आधार होता. वयाच्या 42 व्या वर्षी बिहारच्या मुख्यमंत्री झालेल्या राबडी देवी या राजकारणातील घराणेशाहीचे उत्पादन आहे. वयाच्या ४३ व्या वर्षी तामिळनाडूच्या मुख्यमंत्री बनलेल्या जे जयललिता यांची पार्श्वभूमी फिल्मी होती.

वयाच्या ४४ व्या वर्षी उमा भारती मध्य प्रदेशच्या मुख्यमंत्री झाल्या, तेव्हा त्यांना भाजपसारख्या मोठ्या संघटनेचाही पाठिंबा होता. मात्र, या सर्वांमध्ये सर्वात तरुण महिला मुख्यमंत्री होण्याचा मान गोव्याच्या माजी मुख्यमंत्री शशिकला काकोडकर यांच्या नावावर असून, त्यांनी वयाच्या ३८ व्या वर्षी या पदावर पोहोचले. त्यांच्यानंतर ओडिशाच्या एकमेव महिला मुख्यमंत्री नंदिनी सत्पथी या मुख्यमंत्रिपदापर्यंत पोहोचल्या. वयाच्या 41 व्या वर्षी खुर्ची.

देशाच्या महिला मुख्यमंत्री

1. सुचेता कृपलानी: त्या तीन वर्षे 162 दिवस यूपीच्या मुख्यमंत्री होत्या
2. नंदिनी सत्पथी: त्यांनी चार वर्षे 185 दिवस ओडिशाचे अध्यक्षपद भूषवले
3. शशिकला काकोडकर: त्यांनी गोव्यावर 5 वर्षे 258 दिवस राज्य केले
4. अन्वरा तैमूर: त्या 206 दिवस आसामच्या मुख्यमंत्री होत्या
5. व्हीएन जानकी: तामिळनाडूमध्ये त्या केवळ 23 दिवस सत्तेवर राहू शकल्या
6. जयललिता: जे जयललिता 14 वर्षे 124 दिवस सत्तेत होत्या आणि त्या देशातील सर्वात जास्त काळ काम करणाऱ्या दुसऱ्या महिला मुख्यमंत्री बनल्या.
7. मायावती: सात वर्षे पाच दिवस यूपीची सत्ता सांभाळली
8. राजिंदर कौर: त्या 83 दिवस पंजाबच्या मुख्यमंत्री होत्या
9. सुषमा स्वराज: सुषमा स्वराज केवळ 52 दिवस मुख्यमंत्री राहिल्या, त्यांचा पराभव करून शीला दीक्षित मुख्यमंत्री झाल्या.
10. शीला दीक्षित: सर्वात जास्त काळ महिला मुख्यमंत्री असलेल्या शीला दीक्षित यांनी 15 वर्षे 15 दिवस दिल्लीवर राज्य केले.
11. राबडी देवी: राबडी देवी या बिहारमध्ये सात वर्षे १९० दिवस मुख्यमंत्री होत्या
12. उमा भारती: त्या 259 दिवस मध्य प्रदेशच्या मुख्यमंत्री होत्या
13. वसुंधरा राजे : तिने राजस्थानमध्ये दोन टर्म पूर्ण केले आणि 10 वर्षे 9 दिवस मुख्यमंत्री होत्या
14. ममता बॅनर्जी: पश्चिम बंगालच्या मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी सलग 13 वर्षांहून अधिक काळ या पदावर आहेत
15. आनंदीबेन: आनंदीबेन पटेल 2 वर्षे 77 दिवस गुजरातच्या मुख्यमंत्री होत्या
16. मेहबूबा मुफ्ती: मेहबूबा मुफ्ती यांनी 2 वर्षे 76 दिवस जम्मू-काश्मीरमध्ये पदभार सांभाळला

हे देखील वाचा: सरकार घर कधी पाडू शकते, काय नियम आहेत?